Анатолій Балуценка
1056
НЕПАГАДЗЬ
Сонца ззяе, ўрачыстасць прыроды,
I спявае ад шчасця душа,
Цешыць радасць ад вабнай пагоды,
Ды нядрэнна, як сее iмжа.
Назву «непагадзь» мае умоўна,
Бо прыгожае неба ад хмар,
На душы ад пачуццяў чароўна,
Калi дожджык спадае на твар.
Няхай вецер магутны павее,
Дрэвы гнуцца, i вецце рыпiць,
Ўзнёслай музыкай сэрца сагрэе,
Няма сiл стан такi не любiць.
Калi кружыць снягi завiруха,
I пушынкi павольна ляцяць,
Не спадае ў душу з неба скруха,
Ноткi радасцi толькi гучаць.
Без дажджу i без ветру сумую,
Хай збягаюць патокi вады,
Паважаю пагоду любую,
Па душы мне надвор'е заўжды.
8.09.1995
1057
ФАРБЫ ВОСЕНI
Колькi радасцi, колькi натхнення,
Калi фарбы змяняе сезон!
Без агню ўраз пачнецца гарэнне,
Як наўкол кiне золата ён.
Гаспадарыць упэўнена восень,
Пачынаюць цвiсцi верасы,
Нiбы ў небе, у лесе iх просiнь,
I не меней, чым ўлетку, красы!
Летнi колер, усюды зялёны,
Восень хутка iмкнецца змяняць,
Жоўты лiст, залаты цi чырвоны
Здатна, нiбы мастак, маляваць.
Як рубiн, ззяюць гронкi рабiны,
Вабiць чырвань асеннiх пладоў,
Быццам ўвесну, пачалi раслiны
Расцвiтаць дзiўным колерам зноў.
Калi сталая восень прыходзiць,
Пачынае красой аздабляць,
Яна лепшыя фарбы знаходзiць,
I здзiўленне ад iх не суняць.
8.09.1995
1129
МУЗЫКА ПРЫРОДЫ
Як зачаруюць птушак галасы,
Ў душы зусiм не застаецца прозы,
Прыемна луг адведаць i лясы,
Паслухаць шэпт травы i плач бярозы.
Там музыка прыродная гучыць
I асалодай сэрца напаўняе,
Душы цудоўна: слухае, маўчыць
Або у такт чароўна падпявае.
Хоць музыка, стварыў што чалавек,
Гарачыя пачуццi выклiкае,
Ды лепей тая, што гучыць павек,
Яна зусiм нiколi не змаўкае.
Калi павее ветрык-музыкант,
Ў аркестр сальюцца разам моцна гукi,
I чутны бас, альт, тэнар i дыскант,
Чароўны вецер майстар на ўсе рукi.
Дае прыроды музыка цяпло,
Халодная душа ад нот адтае,
Тугi i суму – нiбы не было,
Ад музыкi такой душа лятае.
16.10.1995
1175
ПОРЫ ГОДА
Вельмi вабiць вока
Колер снегу белы,
Восень хоць далёка,
Ў марах – колас спелы.
Золата – i годзе,
Ў небе ззяе просiнь,
Пры любой пагодзе
Значна лепей восень.
Лес люблю зялёны,
Радасць для паэта,
Палка я ўлюбёны
Ў сонечнае лета.
Хоць пралескi часам
I зiмой бываюць,
Ды ўсе кветкi разам
Ўвесну расцвiтаюць.
Трэба развiтацца
Ўжо з зiмою злою,
Ў думках сустракацца
З радаснай вясною.
9.11.1995
1193
БРАЦЬ У СЯБРЫ
Не кожнага цiкавiць свет,
Не кожны дзiўнае адзначыць,
Але, як хто ў душы паэт,
Чароўнае ў прыродзе бачыць.
Куды нi глянь, яно вакол
Красою непаўторнай вабiць,
Каб апiсаць, не хопiць слоў
I лепшаму паэту, мабыць.
Чаруе свету прыгажосць,
Калi душа яе ўспрымае,
Ў душу прыйсцi не можа злосць,
Яе пяшчотнасць запаўняе,
Цiкавiць надта ўсё заўжды.
Каб ад жыцця мець асалоду,
Не беглi марна каб гады,
Браць трэба у сябры прыроду.
Яна дае душы спакой
I дорыць шчасця адчуванне,
Заўжды пад сiлу толькi ёй
Зрабiць цiкавым iснаванне.
16.11.1995
1196
ЛЮБЛЮ ВЯСНУ
Зiма iдзе, а хочацца вясны,
Цяпла, блакiту i травы зялёнай,
Мне веснавыя часта сняцца сны,
Бо у вясну я палка улюбёны.
Яшчэ снег добра не накрыў зямлю,
А я даўно сваю вясну чакаю,
Натхненне прынясе ў душу маю,
Вясной я бачна шчасце адчуваю.
Бо мне прыемна вельмi назiраць,
Калi жыццё вяртаецца ў прыроду,
Вясна заўсёды здатна сэрцу даць
Пяшчотнага кахання асалоду.
Калi чакаць чароўную вясну,
Хутчэй зiма марозная праходзiць,
Вясну сваю сустрэў ўжо не адну,
Але пакуль любоў к ёй не праходзiць.
Вясна – мая даўнейшая любоў,
Чакаць яе цярплiва вельмi здатны,
Няхай яна хутчэй прыходзiць зноў,
Каб настрой быў натхнённы i выдатны.
17.11.1995
1198
ВЫГЛЯД НЕБА
Аблокі на зямлю кідаюць цень
I утвараюць паступова хмары,
Ў душу прыносiць смутак такі дзень,
Хаця i ў смутку ёсць, бясспрэчна, чары.
Калi блакiт i сонейка гарыць,
Iх выгляд настрой добры утварае,
Бо радасна ў святле на свеце жыць,
Душа ад захаплення аж спявае.
А як збяруцца хмары, грымне гром,
Душа ў трывозе, цiшынi чакае,
Здаецца цiшыня тады дабром,
Душа ад буры ў ёй адпачывае.
Цi смутак, або радасць у душы
Заўсёды выклiкае выгляд неба,
Трывогу, сум або спакой ў цiшы,
Душы пачуццi ўсе занадта трэба.
Калi ў душы пачуццяў вельмi шмат,
У плынi iх без марнасцi жывецца,
Ды выгляд неба здатны даць зарад,
Душа ад сцюжы каб магла сагрэцца.
19.11.1995
1243
ПОЗДНЯЯ ОСЕНЬ
Рулады отсвистели соловьи,
Давно на юг с птенцами улетели,
И ветры песни завели свои,
А скоро снегом зашуршат метели.
Пожухла изумрудная трава,
И листья на деревьях пожелтели,
Вступает осень поздняя в права,
До холодов не более недели.
Резвятся в небе тучи чередой,
И между ними даже нет просвета,
Туман ложится по утрам седой,
Тепла жаль уходящего и лета.
Пока идут тоскливые дожди,
Душа полна печали и тревоги,
Зима уже маячит впереди,
Поля покроет снегом и дороги.
И нежность лета лишь приходит в сны,
Трава сверкает ярким изумрудом,
Дождаться надо радостной весны,
Чтоб наяву встречаться с дивным чудом.
5.12.1995
1291
ГЛЯДЖУ НАВОКАЛ
Гляджу i наглядзецца не магу,
Якая прыгажосць ляжыць навокал!
У лузе можна ўтаймаваць тугу,
I дорыць радасць сэрцу лес далёкi.
Гляджу на рэчак сiнюю ваду,
I тут вiруе радасць, не змаўкае,
Я заўтра ранкам зноў сюды прыйду,
Бо прыгажосць душу маю ўздымае.
Непужаныя буслы ходзяць тут,
А хутка дваццаць першае стагоддзе,
Але збярогся гэты любы кут,
Прыходзiлася цяжка хоць прыродзе.
Бягуць ў блакiтным небе воблакi,
Знiкаюць у далёкiм сiнiм лесе,
Цудоўна, што iснуе край такi,
Iмя яго прыгожае – Палессе.
Прыемна для душы краса Зямлi,
Гляджу навокал, шчасце адчуваю,
Шляхi жыцця сюды мае прыйшлi,
Даўно сустрэчы радаснай чакаю.
23.12.1995
1317
ЧАКАЮ ЛЕТА
Белыя прасторы,
Толькi снег iскрыцца,
Недзе, нiбы ў моры,
Воку супынiцца.
Дол накрыты снегам,
Недзе абагрэцца,
Крыкнеш – нават рэха
I не адгукнецца.
Нi цяпла, нi ласкi,
Снег адзiны бачыш,
I зiмовай казкi
Ў сэрцы не адзначыш.
Сцюжа прыгнятае,
Бо мароз пад шубай.
Дзе тут казка тая,
Калi змерзлi губы?
Я чакаю лета,
Бо душы прыгожа:
Ў полi – мора кветак,
Залатое збожжа.
7.01.1996
1341
ОСЕННЯЯ ПЕЧАЛЬ
Парк листвою золотою плачет,
Вспоминая о былой красе,
Больше наготу свою не прячет,
Ведь деревья лист роняют все.
Рассыпают золото берёзы,
Ветер в ветках стонет и гудит.
Может, льют о прошлом счастье слёзы
Грустные осенние дожди?
Дни весны минули дорогие,
Летние стрелой промчались дни,
Кроны почерневшие нагие,
Как кресты, раскинулись они.
Золото от грязи почернеет,
У него ничтожная цена,
Дерево с надеждой ждать умеет,
Листья щедро даст ему весна.
Чтоб зазеленеть вновь, как и прежде,
Осень им – в туманной дымке даль,
Радостно, коль место есть надежде,
Не страшна осенняя печаль.
20.01.1996
1361
НАТХНЕННЕ
Гляджу ў акно: снег, холад i мароз,
Жаданую вясну даўно чакаю,
Натхнення моцны холад не прынёс,
Я ад цяпла душою ажываю.
Мне радасна ад сонейка заўжды,
Як восень у душы, вясна цi лета.
Душу гнятуць бясконца халады,
Зiма – сезон не лепшы для паэта.
Калi вiруе радасць у душы,
I песня будзе ўзнёслая прапета,
Лiрычныя складаюцца вершы,
Люблю вясну чароўную за гэта.
Натхненне здатна ў рукi лiру даць,
Але яно залежыць ад прыроды,
Каб вершы паэтычныя складаць,
Патрэбен адпаведны стан пагоды.
Хоць праз акно – прыгожая зiма,
Але на настрой накладае вета,
Калi натхнення у душы няма,
Верш ўзнёслы не складаецца ў паэта.
30.01.1996
1379
ВЕЧНАЯ БОРЬБА
Разбушевался буйный
вихорь,
Дождь проливал потоки слёз,
Промчался ветер, стало тихо,
Повисли ветви у берёз.
И загрустили сразу ветки,
Им стало скучно без борьбы,
Ведь бури грозные нередки,
Иной не хочется судьбы.
Бороться им приятно с силой,
Хоть ураганные ветра,
Пустой жизнь стала и немилой,
А радостной была вчера.
В борьбе – утеха и услада,
В повисшей тишине – обман,
Ведь иногда для счастья надо,
Чтоб до земли гнул ураган.
И даже не стоит вопроса,
Чтоб изменить свою судьбу,
Без страха выбрала берёза
С ветрами вечную борьбу.
6.02.1996
1458
ЗАЛИВНЫЕ ЛУГА
Заливные луга! Заливные луга!
И для глаз, и для сердца мне милы,
Разбросала вокруг разноцветье пурга.
Как ковры луговые красивы!
Солнце встало, алмазы сияют вокруг,
Луч упругий в них радостно скачет,
Дремлет луг, но послышалось пение вдруг,
В лозняках горько иволга плачет.
Ступишь шаг, утопает, как в вате, нога,
И ласкаются росные травы.
Заливные луга! Заливные луга!
Вы прекрасней зелёной дубравы.
Стук в висках, кровь прилила к моей голове,
Так бывает в часы вдохновенья.
Как приятно идти по росистой траве!
Будут помниться эти мгновенья.
Заливные луга, голубая река –
Настоящее чудо природы,
Моё сердце без вас всегда гложет тоска,
Я люблю вас, как в прежние годы.
18.05.1996
1490
ЦВIЦЕННЕ ВЕРАСОЎ
Чаруюць вераснёвыя лясы,
Праз iх як няспяшаючысь праходзiш,
Кладуцца пад нагамi верасы,
Баравiкi дзябёлыя знаходзiш.
Лёг на зямлю блакiт, блакiт ўгары,
Хаця даўно ўжо скончылась цвiценне,
Ды верасы цвiтуць да той пары,
Снягi як пачынаюць зiхаценне.
Прыгожы з верасоў дыван вакол,
Вось у кусты прабег руплiвы вожык,
Сустрэўся баравiк, i пара зноў,
Глядзiш – i назбiраўся поўны кошык.
Чаруюць беларускiя лясы,
Бываць у iх мне хочацца заўсёды,
Няма нiчога лепш лясной красы,
Магчыма, у ласкавай рэчкi воды.
Зямля была б пустыннай без лясоў,
Лясы – яе прываблiвае ўбранне,
Цудоўны час цвiцення верасоў,
Час позняга асенняга кахання.
17.07.1996
1500
ЗНАЙСЦI АСАЛОДУ
Да прыроды хачу, да прыроды!
Хаця жыць ужо ў горадзе звык,
Ды нястомна чакаю нагоды
Ў лес пайсцi, бо заўзяты грыбнiк.
З цягнiка на прыпынку як злезу,
Лiст асеннi запалiць пажар,
«Добры дзень» – я
кажу шчыра лесу,
Мне натхненне дае Боскi дар.
Вабiць дзiўнай красою Палессе,
Прыкiпеў да яго я душой,
Паблукаю хоць крыху у лесе,
Ды набуду душэўны спакой.
Лес. У iм прыхавана спакуса,
Я красой яго ўзрушаны быў,
Вельмi цяжка знайсцi беларуса,
Якi лес ўсёй душой не любiў.
Я жадаю адведаць прыроду,
Дзе чыгунка бяжыць цi шаша,
Каб у лесе знайсцi асалоду,
Каб ўзлятала ў нябёсы душа.
4.08.1996
1515
КРЫНIЦА НАТХНЕННЯ
Я гляджу на зямлю, i на неба гляджу,
I нiяк не магу наглядзецца,
Бо любоў да прыроды у сэрцы нашу,
З ёй я здатны душою сагрэцца.
Мне сяброўка рака, да спадобы лясы,
I лугi я люблю ўсёй душою,
Гараджанiн даўно, ды ў любыя часы
Я iмкнуўся бываць часта з ёю.
Бо прыемна сустрэць на прыродзе людзей,
Ў лесе, ў лузе або над ракою,
Заўжды гутарка з iмi цiкава iдзе,
Гэта людзi з адкрытай душою.
Бо прырода, як лекар, змягчае душу,
I яна не бывае благою,
Знiме жорсткасць i змые з яе ўсю iржу,
Жыць прыемна з душою такою.
Хто сябруе з прыродай, знаходзiць спакой,
Бо прырода – натхнення крынiца,
I няма ў свеце лепш яе сiлы такой,
Каб душой кожны мог адрадзiцца.
17.08.1996
1528
СIМВАЛ КРАСЫ
Лебедзi плаваюць ў паркавым возеры
Ў цiхай вадзе,
З iмi ў няволi сустрэнешся позiркам,
Болей нiдзе.
Птушка прыгожая, любая, годная,
I не дарма,
Птушка магутная, высокародная,
Лепей няма.
З чым параўнаць вас: з пшанiцаю спелаю
Ў кроплях расы?
Чорныя лебедзi, лебедзi белыя –
Сiмвал красы.
Сiмвал красы i вялiкай магутнасцi,
Як у арлоў,
I разгарыцца ад вашай прысутнасцi
Ў сэрцы любоў.
Зрэдку пабачыш вас, лебедзi, дзе-небудзь
Ў нашы часы,
Лебедзi чорныя, белыя лебедзi –
Сiмвал красы.
19.08.1996
1548
ПОЎДЗЕНЬ
Ноч паўднёвая – як сажа,
Зоркi свецяцца ўгары,
Ў штыль адбiтак ў мора ляжа,
Як бiльярдныя шары.
Цi ласкава хваля б'ецца,
Як струна, пяе прыбой,
Шчасце, калi удаецца
Ноч пабачыць вось такой.
Прасыпае хто ўсе ночы,
Любай не пазнаць красы,
Зоркi бачыць я ахвочы,
Як цяпер, ва ўсе часы.
Зоркi, рокат мора, хвалi,
Але хутка шлях дамой,
Лес i луг расхвалявалi,
Яшяэ болей, чым прыбой.
Бо не горай нашы зоры,
Трэба родны край любiць,
Але часам i на моры
Для натхнення добра быць.
21.08.1996
1553
ВЫТОК НАТХНЕННЯ
Зоркi глядзяць у акно,
Бачыць iх вельмi ахвочы,
Iх назiраю даўно,
Зоркi – як Боскiя вочы.
Пiльна глядзяць на Зямлю,
Позiрк бясконца трывае,
Цешаць уяву маю,
Радасць ад iх адчуваю.
Вельмi прыгожы сусвет,
Ён зразумець дае змогу,
Што дзiўны зоркавы свет
Цалкам скараецца Богу.
Кроплi сумнення нямае
Бачна няўзброеным вокам,
Зоркi глядзяць нездарма,
Зоркi з'яўляюцца Богам.
Зоркi глядзяцца ў акно,
Радасць даюць без сумнення,
Як на экране кiно,
Вечны выток для натхнення.
25.08.1996
1580
АСЕННI ДОЖДЖ
Моцны дождж сячэ па шыбах,
На душы маркота,
Дождж прыемны, толькi хiба,
Як стаiць спякота.
Калi восень залатая
Ўжо за паваротам,
Музыка дажджу благая,
Слухаць не ахвота.
Кроплi стукаюць бясконца,
Грукат трываць мушу,
Нудна, бо схавалась сонца,
Дождж тывожыць душу.
Хмары чорныя густыя
Насувае восень,
Мяне вабяць часы тыя,
Калi ў небе просiнь.
Зараз неба ў цьмяных хмарах,
Нiкуды не дзецца,
I магчыма толькi ў марах
Сонейкам сагрэцца.
8.09.1996
1635
ЗАКАХАНЫ Ў ЛЕТА
Залатая восень,
Ёй зачараваны,
Ў небе толькi просiнь,
Падаюць каштаны.
Ветрык налятае,
Сыпляць лiсце клёны,
Восень залатая,
Хаця лiст чырвоны.
Чыстае паветра
З водарам духмяным,
Нi дажджу, нi ветру,
I настрой рахманы.
Круцiцца планета,
Восень сустракаю,
Ды прыемней лета,
Ўжо яго чакаю.
Восень залатая,
Ад яе – як п'яны,
Ды любоў я маю:
Ў лета закаханы.
28.09.1996
1643
РАЗМОВА З РЭЧКАЙ
Люблю над рэчкай пасядзець,
I ў час, няма як клёву,
Прыемна на ваду глядзець
I весцi з ёй размову.
Шапоча цiхенька чарот,
I плынь журчыць пявуча
Аб тым, што цяжка ад нягод,
I жыць рацэ балюча.
Што стала бруднаю вада,
I рыбам недзе дзецца,
Iдзе глабальная бяда.
Дзе ж тут душой сагрэцца?
Прырода плача доўгi час,
Не ведае, што будзе:
Ўсё можа знiкнуць хутка ўраз.
Цi дапамогуць людзi?
Сядзець над рэчкаю люблю,
Ды ўжо не будзе клёву,
Бо атруцiлi ўсю зямлю.
Як весцi з ёй размову?
29.09.1996
1694
ЗАЛАТЫ ДОЖДЖ
На ветрыку таполi шалясцяць,
Дождж залаты бясконца з iх спадае,
Хоць сонца яшчэ здатна саграваць,
Ды горда крочыць восень залатая.
Дождж залаты бруiцца на зямлю,
Чароўны стан! Час, любы для паэта!
Хаця я лета бабiна люблю,
Сапраўднае душы прыемней лета.
Гатуецца прырода да зiмы,
З галля ляцiць лiст жоўты i чырвоны
I сцеле залатыя кiлiмы,
Такiя жыцця вечныя законы.
Сканчаецца дождж з часам залаты,
На клёнах гаснуць познiя пажары,
I срэбныя струменьчыкi вады
Бягуць з нябёс з вялiкай чорнай хмары.
Не радуюць дажджы i халады,
Ужо вясну з надзеяю чакаю,
Душа у цяжкай стоме ад нуды,
Дождж залаты ў пяшчотай ўспамiнаю.
11.10.1996
1738
АПОШНЯЯ ПРЫГАЖОСЦЬ
Асыпае клён свой лiст чырвоны,
Летнюю скiдае ўсю iржу,
Голыя, амаль што, стаяць клёны,
Выгляд iх нясе тугу ў душу.
Адзвiнела радаснае лета,
Шчасце падымала на крыло,
Ды жыццё пранеслась, як ракета,
Ўсё было, ды з часам адцвiло.
А цяпер асеннi лiст спадае,
Сум няўмольны селiцца ў душы,
Хоць чаруе восень залатая,
Ды галлё на кронах, як крыжы.
Дзiўнаю красой чаруе восень,
Бо яшчэ гарыць пажарам клён,
Але хмары нiзка, знiкла просiнь,
Застаецца крыху цёплых дзён.
Пакуль крочыць восень залатая,
Сумна, ды далёка да бяды,
Прыгажосць апошняя злятае,
Сыпляцца чырвоныя лiсты.
20.10.1996
1740
ДУША ЧАКАЕ
Ветрык налятае,
Нiбы незнарок,
Восень пачынае
Свой рашучы крок.
Сцiхлi птушак спевы,
Iх зусiм не чуць,
Агалiлiсь дрэвы
I душу гнятуць.
Восень залатая,
Сумна на душы,
Вецер лiст зрывае,
Дрэвы – як крыжы.
Дзень зусiм кароткi,
I цяпла няма,
Час прайшоў салодкi,
Хутка ўжо зiма.
Бура лiст змятае,
Сцелiць дываны,
А душа чакае
Радаснай вясны.
20.10.1996
1752 БЯСКОНЦЫ ЦУД
Вакол цудоўна i цiкава!
Дакладна збудаваны свет:
Прырода ў космас накiдала
Бясконцасць зорак i планет.
I выгляд неба дае змогу
Для вываду мець шмат падстаў:
Стварыць пад сiлу дзiва Богу,
Iначай зоркi хто б трымаў?
Яны дакладна ў небе ходзяць,
Але не пакiдаюць след,
Нiбы гадзiннiк хто заводзiць,
Гадзiннiк Бога – ўвесь сусвет.
Калi ўначы глядзець на зоркi
I Месяца цудоўны рог,
Не можа iншай быць гаворкi:
Тварэц сусвету – толькi Бог.
Чароўна ззяе ў небе Сонца,
Жыццё трымае на Зямлi,
Жыць будзе Божы цуд бясконца,
Яго з рук Бога мець змаглi.
26.10.1996
1753
ССОРА
От дуновенья ветерка,
Хоть далеко ещё до бури,
Теряет зеркало река,
Не отразится в ней лазури.
Хоть голубые небеса,
И светит солнышко, как прежде,
Ушла желанная краса,
Не оставляя шанс надежде.
Ещё недавно в гладь воды
Прибрежных ив смотрелись гривы,
Но ветер добавлял беды,
И застонали скорбно ивы.
Хотя луч блещет золотой,
Но ураган бушует полный,
И разъярённою водой
На берег набегают волны.
Прекрасно зеркало у вод,
Но ветер был немил с рекою,
Промчится ссора и уйдёт,
Дождаться нужно лишь покоя.
26.10.1996
1789
ПЛАЧУЦЬ УСЕ
Што шапоча чарот каля млыну?
Аб чым плача над рэчкай вярба?
Што сустрэлi лiхую гадзiну,
Што цяпер наша доля – журба.
Была чыстай калiсьцi крынiца,
I мядовымi былi лугi,
Гэты цуд нам цяпер толькi снiцца,
Прыйшоў час нашай горкай тугi.
Дасталося бяды нам багата,
Плачуць рэкi, лясы i палi,
Бо чарнобыльскi лёг на нас атам,
Няма чыстай, цнатлiвай зямлi.
Радыяцыя ўсюды, нi кроку
Ўжо цяпер без яе не ступiць,
Хоць нябачна яна зусiм воку,
Ды жахлiва ў суседстве з ёй жыць.
Плачуць ўсе: i чарот каля млыну,
I над рэчкай старая вярба.
Чаму лёс попел жудасны кiнуў?
I чым скончыцца з iм барацьба?
4.11.1996
1838
ГРОНКА ЖАМЧУЖЫН
Перада мной карпацкая дарога,
На горах смерэковыя лясы,
Ў жыцці я прыгажосці бачыў многа,
Але нідзе няма такой красы.
Як волаты, стаяць навокал горы,
І хвалі іх бясконца цешаць зрок,
Бо сінь вакол бясконцая, як ў моры,
Зрабіць прыемна ў гэта мора крок.
А струмені у рэчках крышталёвых!
Чысцюткія, як ранкамі раса,
Збягаюць з гор сярод лясоў хваёвых,
Душа пяе: вакол ляжыць краса.
І ручаі спяваюць песні звонка
Пра шчасце і пра радасць на Зямлі,
Чароўная карпацкая старонка,
І праз яе шляхі мае прайшлі.
Карпацкая зямля, жамчужын гронка!
Дае натхненне для маёй душы,
Пачуццяў маіх радасных скарбонка,
Краса яе не ведае мяжы.
19.11.1996
1840
ЧАРОЎНЫЯ КАРПАТЫ
Чароўныя, прыгожыя Карпаты!
Вы для душы – як першая любоў,
Сустрэцца з вамі я бязмерна рады,
Бо хочацца пабачыць веліч зноў.
Здаецца, што такога? Проста горы.
Але чаму душа мая пяе?
Гляджу на вас ужо я раз каторы,
А сэрца ўсё спакою не дае.
Вяршыні моцна мне душу хвалююць,
Карпаты – любы, непаўторны край,
Хто вас адведаў, песні шчасця чуюць,
Спявае іх на рэчцы вадаграй.
Цудоўныя, зялёныя бясконца,
На стромкіх схілах вабныя лясы,
Вясновае калі заззяе сонца,
На свеце больш няма такой красы.
Як з вамі я, пачуццямі багаты,
Прызнанне гавару з пяшчотных слоў:
Чароўныя, прыгожыя Карпаты,
Вы для мяне – як першая любоў.
21.11.1996
1845
МОЖНА ЎСПАМIНАЦЬ
– Рэчанька, аб чым гаруеш,
Твой струмень аб чым журчыць?
Аб чым марыш i шкадуеш,
Добра зараз табе жыць?
– Чыстай я раней бывала,
Бегла, як крышталь, вада,
А цяпер прыйшла навала,
Нават чорная бяда.
Рэчышча мне выпраўлялi,
Зруйнавалi берагi,
Ушчэнт вербы паламалi,
Плачу горка ад тугi.
Столькi вылiваюць бруду,
Што ачысцiць не магу.
Як далей трываць я буду,
Мо сябе не зберагу?
Карысталась ўзнёслай славай,
Аб тым можна ўспамiнаць,
Была рэчанька – канавай
Мяне можна называць.
23.11.1996
1846
ВАБІЦЬ ПРЫГАЖОСЦЬ
Сцяной стаіць гара над намі,
На ёй карпацкія лясы,
Вяршыні гор за аблакамі,
Душа спявае ад красы.
Ручай бяжыць, як шкло, празрысты,
Здзіўляе чысцінёй сваёй,
Струмень гуллівы і срабрысты
Дазволіць адпачыць душой.
Ў гарах існуе перашкода,
Таму і ў цяжкія часы
Выдатна зберагла Прырода
Паветра, рэкі і лясы.
Тут некранутыя мясціны,
Чароўны і прыгожы рай,
Бо незабыўныя карціны
Дае душы карпацкі край.
Ўгары лясоў хваёвых шаты,
Смярэкі ў вышыні нябёс,
Вам ўдзячны, любыя Карпаты,
Цуд дараваў шчаслівы лёс.
23.11.1996
1923
ЧАРОЎНАЯ КАЗКА
На кронах снег, стаяць у шапках сосны,
Цудоўныя зiмовыя лясы!
З красой iх параўнацца могуць вёсны,
Другой такой амаль няма красы.
Зялёнае i белае – прыгожа,
Зiмовы лес, i сосны, i мароз!
Краса пейзажу хутка дапаможа
Пазбегнуць смутку цi яго пагроз.
На сонцы снег вясёлкаю iскрыцца,
Калi злятае, нiбы пух, з галля,
У змозе казка дзiўная прыснiцца,
Але наяве казку бачу я.
Хоць змерзлi ногi, рукi, твар i вушы,
I вочы выцiскаюць кроплi слёз,
Ды саграваюць, як агеньчык, душы
Зiмовы лес, i сонца, i мароз.
Лес клiча: «Завiтайце, калi ласка!»
Зiмовы лес, што ў свеце лепш яго?
Чароўная, як цуд, чакае казка,
Наяве казка – даражэй ўсяго.
27.12.1996
1941
ЛЮБАЯ КРЫНIЦА
Душа спявае ад красы,
Мне Сож магутны да спадобы,
Ў асеннем лесе верасы,
Духмяныя у лузе копы.
Любiў пах чэрвеньскiх сунiц,
Дыван лугоў з вясновых кветак,
Перад крынiчкай падаў нiц,
Свет пазнаваў, як быў падлетак.
Ў душы бясконцы ўзнёслы стан,
Калi жывеш сярод прыроды,
Натхненне здатны даць туман
I ручаёў вясновых воды.
Або пушыстыя снягi,
Ў марозны дзень гор снежных схiлы,
Ўспамiн дзяцiнства дарагi,
I ў сталасцi дае мне крылы.
Прабеглi хуткiя гады,
Але маленства часта снiцца,
Час слаўны, ўзнёслы, дарагi,
Натхнення любая крынiца.
2.02.1997
1946
ЖЫТА АДСПЯВАЛА
Адспявала жыта, адспявала,
Не знайсцi зусiм былой красы,
Свой апошнi сумны час спаткала,
Хiляцца дадолу каласы.
Як яно увосень зарунела!
Шчасце абяцаў цудоўны лёс,
I надзея радасная спела,
Ды пачаўся жудасны мароз.
Вельмi цяжка ў сцюжу зiмавала,
Моцна мерзла ночку не адну,
Скочылась трывалая навала,
Сустракала радасна вясну.
Як сцяблiнкi прагнулi да сонца!
Намагалiсь хутка падрастаць,
Бо здавалась, часу ёсць бясконца,
Ды пара прыспела красаваць.
У каласах зярняткi налiвалi,
Зноў каб жытам на вятрах спяваць,
Каласы няўмольна саспявалi,
Жыта аджыло. Настаў час жаць.
20.02.1997
1956
ВЕЧЕР
Был день спокойный и прекрасный,
Нет и вечерней суеты,
Закат, как кровь, багряно-красный
На тихом зеркале воды.
Нет даже слабого зефира,
Наверно, спит уже Эол,
Поёт восторженная лира
Мне тихо песню про любовь.
Час близок первого свиданья,
Поёт от радости душа,
Гляжу на прелесть мирозданья,
Жизнь, словно сказка, хороша.
Мне счастье дарит летний вечер,
Мечты, как небо, высоки,
С надеждой жду желанной встречи
В тенистом парке у реки.
Угаснет скоро луч последний,
На небе звёздочка видна,
Густыми в парке стали тени.
Придёт иль не придёт она?
22.02.1997
Апошні верш тэмы Home Page Змест